RTG

Na czym polega badanie RTG?

Badania RTG polegają na naświetlaniu wybranego obszaru ciała emitowaną przez specjalną lampę wiązką promieni rentgenowskich (zwanych też promieniami X). Przenikają one częściowo przez ciało, a następnie padają na błonę rentgenowską, czyli rodzaj czułej na promienie rentgenowskie błony fotograficznej. Różne tkanki organizmu w różnym stopniu pochłaniają promienie i właśnie ta właściwość sprawia, że tworzy się obraz.

Dla zapewnienia bezpieczeństwa procedury podczas badania Pacjent ma na sobie fartuch ochronny. Wśród materiałów, z których jest on zrobiony, znajduje się ołów. Dzięki temu fartuch pochłania promieniowanie, nie przedostaje się ono więc do tkanek, które nie są objęte badaniem.

RTG punktowe

Zdjęcie punktowe należy do najczęściej wykonywanych w stomatologii. Pokazuje niewielki wycinek łuku zębowego, obejmując swoim zasięgiem około trzech sąsiednich zębów. Na zdjęciu widać zęby w całości, razem z korzeniami, ich wnętrze, usytuowanie w kości, a także kość otaczającą i ozębną.

Zdjęcie rentgenowskie punktowe wykonuje się między innymi w diagnostyce zaawansowanych zmian próchnicowych, stanów zapalnych dziąseł i urazów mechanicznych, takich jak złamania i pęknięcia. Często wykonuje się je w trakcie leczenia kanałowego – dzięki niemu można poznać przebieg i długość kanałów, a po zabiegu upewnić się, że zostały one prawidłowo wypełnione. Pomocne jest też przy ekstrakcjach zębów, aby zaznajomić się z budową anatomiczną korzeni.

RTG panoramiczne

Podczas tego badania lampa rentgenowska obraca się wokół głowy Pacjenta. Na zdjęciu panoramicznym, czyli pantomogramie, zobrazowany jest całokształt jamy ustnej i fragment jej okolic. Ukazuje ono szczękę i żuchwę oraz otaczające je tkanki i struktury – a zatem znacznie większy obszar niż można byłoby zobaczyć, wykonując nawet kilkanaście zdjęć punktowych. Na zdjęciu panoramicznym widoczne są jednocześnie wszystkie zęby, nawet te, które się nie wyrżnęły, a także szczęka, żuchwa, stawy skroniowo-żuchwowe, zatoki przynosowe i częściowo podniebienie twarde. 

OPG jest to zdjęcie przeglądowe jamy ustnej i struktur otaczających, które powinno być wykonywane co 2 lata.

Takie zdjęcie pozwala rozpoznać nieprawidłowości w budowie elementów kostnych, poznać kierunek wyrzynania zębów, ocenić stopień ich mineralizacji (co pozwala zdiagnozować ich odwapnienie), stopień zaniku kości, obecność torbieli i ziarniniaków, ubytki próchnicze niewidoczne podczas standardowego przeglądu stomatologicznego, przebieg kanałów zębowych, zmiany zapalne i nowotworowe.

RTG panoramiczne wykonuje się do diagnostyki próchnicy i zapaleń przyzębia, przy planowaniu leczenia protetycznego (zwłaszcza o szerszym zakresie, z wykorzystaniem implantów lub mostów protetycznych), przy planowanej ekstrakcji (głównie zębów zatrzymanych), kontroli rozwoju uzębienia u dzieci i planowaniu leczenia ortodontycznego, przy urazach szczęki, a także dla oceny efektów leczenia. Jest to też podstawowe badanie stanu stawów skroniowo-żuchwowych.